ชนิดของตลับลูกปืน

ชนิดของตลับลูกปืน

เพื่อความเข้าใจในเรื่องของตลับลูกปืนมากยิ่งขึ้น เรามาทำความรู้จักกับชนิดของตลับลูกปืนกัน เพราะจัดว่าเป็นส่วนประกอบที่สำคัญในเครื่องจักร และระบบกลไกต่าง ๆ มีบทบาทสำคัญในการลดแรงเสียดทาน ช่วยให้การหมุนราบรื่น และรองรับน้ำหนักได้ดี ในตลาดมีตลับลูกปืนขายกันจำนวนมาก และมีหลากหลายประเภท ซึ่งแต่ละประเภทก็ออกแบบมาสำหรับการใช้งานเฉพาะทาง ดังนั้นในวันนี้เรามาดูกันว่าตลับลูกปืนที่ใช้กันบ่อย ๆ นั้นมีกี่ชนิด และมีอะไรบ้าง ตามมาอ่านกันได้เลยครับ

ตลับลูกปืนกาบ (Plain Bearings) คือตลับลูกปืนแบบไม่มีเม็ด ซึ่งเป็นตลับลูกปืนขนาดเล็กที่มีลักษณะทรงกระบอกกลวง โดยมีแกนหมุนหรือเพลาที่หมุนอยู่ภายในอีกชั้น จะเรียกกันว่า เจอร์นอล (Journal) ส่วนรูปทรงกระบอกกลวงเรียกว่า เจอร์นอลแบริ่ง (Journal bearing) ทั้งนี้อาจทำได้ด้วยโลหะ ส่วนผสมของโลหะ หรือพลาสติกที่มีเนื้ออ่อนกว่าเจอร์นอล ซึ่งการทำงานของตลับลูกปืนกาบนั้น ชิ้นส่วนจะสัมผัสกันโดยตรง จึงมีการดูดซับแรงมาก แต่จะเกิดแรงเสียดทานที่สูงกว่า ทำให้มีอัตราการสึกหรอที่มากกว่าด้วย

ตลับลูกปืนแบบลูกกลิ้ง (Rolling Bearings) จะมีลักษณะเป็นตลับวงแหวน จะบรรจุลูกปืนกลม ๆ ไว้ภายในให้เคลื่อนที่อยู่ระหว่างวงแหวนชั้นในและชั้นนอก ลูกปืนทำด้วยโลหะแข็ง มีลักษณะกลมเหมือนลูกบอล ทำหน้าที่รองรับการเคลื่อนที่ และลดความฝืดระหว่างเพลากับตัวเครื่องจักร ช่วยเพิ่มสมรรถนะในการทำงาน ทำให้มีการเคลื่อนไหวที่ดีมากยิ่งขึ้น แล้วมีการแบ่งแยกย่อยออกไปอีกเป็น

ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก (Deep Groove Ball Bearings) ที่สามารถรับแรงในแนวแกนได้ทั้งสองทิศทาง เหมาะกับงานที่ต้องการความเร็วสูง เนื่องจากแรงบิดต่ำ ตลับลูกปืนนี้มีทั้งแบบเปิด ฝาเหล็ก ซีลยาง ซึ่งอาจติดตั้งอยู่ทั้งสองด้านของตลับลูกปืน โดยภายในบรรจุจารบีเอาไว้ด้วย ในบางชิ้นอาจมีแหวนล็อคอยู่ที่ผิวนอกวงแหวน และรังที่ใช้โดยมากเป็นรังเหล็ก

ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม (angular contact ball bearings) รับแรงในแนวรัศมี และแนวแกนทิศทางเดียว มุมสัมผัสมีทั้ง 15 , 25 , 30 และ 40 องศา มุมสัมผัสยิ่งสามารถรับแรงในแนวแกนได้มาก ค่ามุมสัมผัสน้อยเหมาะสำหรับงานที่ต้องการความเร็วสูง โดยทั่วไปมักใช้ตลับลูกปืนชนิดนี้เป็นคู่ โดยจะมีการปรับช่องว่างภายในอย่างเหมาะสม สำหรับตลับลูกปืนที่มีความเที่ยงตรงสูงจะมีมุมสัมผัสน้อยกว่า 30

ตลับลูกปืนสัมผัสเชิงมุมแถวเดี่ยวสำหรับประกบคู่ (contact ball bearings single row for faired mounting) มีลักษณะเดียวกับแบริ่งลูกปืน 2 ตลับมารวมกัน สามารถประกบคู่ได้ทั้งแบบหน้าชนหน้า แบบหลังชนหลัง หรือการหันหน้าเรียงตามกัน จะสามารถรับแรงแนวรัศมีและแนวแกนได้ทั้ง 2 ทิศทาง ทำให้เพิ่มแรงรับที่เท่ากันในตลับลูกปืนแต่ละตัว

สรุปได้ว่าตลับลูกปืนมีหลายชนิดด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นตลับลูกปืนกาบ ตลับลูกปืนแบบลูกกลิ้ง เม็ดกลมร่องลึก เม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม ตลับลูกปืนสัมผัสเชิงมุมแถวเดี่ยวสำหรับประกบคู่ เป็นต้น จึงต้องศึกษาให้ดีก่อนที่จะตัดสินใจเลือกซื้อมาใช้งาน หรือจะเลือกปรึกษากับเราก่อนก็ได้ เพื่อจะได้เลือกใช้งานได้อย่างถูกต้อง